Năm 1870 Xêliraan vượt đường xa ngàn dặm, đến đồng bằng ven biển Cận Đông Tơroa, viếng thăm di chỉ thành cổ mà đã hằng chục năm ông chỉ được đến thăm trong mộng. Sau khi thăm dò nghiên cứu thực địa, ông chọn gò đất nhỏ Xisarích làm địa điểm khai quật. Thật không uổng công người có tâm huyết. Sau ba năm vất vả gắng sức, ông đã tìm thấy ở đây di tích thành cổ được chồng chất bao nhiêu lớp. Trong đó lớp thứ hai, tính từ dưới lên là một thành luỹ có tường thành rất dày và cổng thành rất cao. Trong thành có một nơi xưa kia là một khuôn viên rất khả quan. Trên thành cũng tìm thấy dấu vết của một đám cháy lớn.
Tất cả những cái đó khiến cho Xỗliman đoán chắc rằng, đó chính là thành Tơroa mà ông hằng đêm ngày mong mỏi. Khuôn viên ấy chính là hoàng cung Priamôx, cũng tức là nơi có kho báu mà trong sử thi “Iliát” nhắc tới cái tên thành Priamốx, rồi nó sẽ được hiện ra trước con mắt người đời. Nhưng sự việc lại không như mong muôn. Ông dường như đã khai quật đến trống rỗng một nửa ngôi thành cổ, thế mà không hề tìm thấy một mẩu vàng. Xêliman thân thể mệt mỏi rã rời, chuẩn bị cho ngừng việc khai quật gò đất Xisarích, Ngày 14 tháng 6 năm 1973, Xêliman và những lao công được thuê, đến di chỉ tiến hành một cố gắng cuối cùng. Khi ông đứng gần nơi tường thành Priamôx hình vòng tròn ở độ sâu tối 28 thước Anh, thì bỗng ánh mắt ông bị thu hút bởi một đồ vật hình thù kỳ lạ ở lớp những vật hư hỏng. Bởi vì ở sau vật ấy dường như có ánh sáng lấp lánh. Tim Xêliman bỗng đập lên rạo rực và ý thức rằng, đó là một thỏi vàng. Ông cố kìm nén sự xúc động trong lòng, gọi vợ đến bảo rằng, hôm ấy là sinh nhật của ông, nên cho mọi người được nghỉ sớm, tiền lương vẫn phát đủ. Sau khi cho các lao công giải tán ra về,Xêliman không thể đợi được nữa, vội lao vào món đồ vật kia, Gạt những tro tàn ở trên ra, thấy đó là một vật bằng đồng. Nhưng để lấy được nó ra không phải là dễ, bởi vì trên nó là sức đè nén của cả bức tường thành cao 19 thước Anh. Nhưng Xêliman, từ lâu đã không quan tâm đến sự an toàn của mình nữa, ông cứ ra sức đào bới dưới chân tường thành. Cuối cùng đã có thể cho tay vào bên trong được, và ông lần lượt lấy ra hết cái này đến cái khác, toàn là vàng bạc châu báu. Hai vợ chồng đem những thứ có giá trị vừa lấy được dưới thành, dùng khăn quàng gói lại, lôi dần về căn nhà gỗ mà họ trú ngụ, sau đó khóa cửa lại và bắt đầu kiểm tra tỉ mỉ. Họ nhận ra: Hai chiếc vương miện bằng vàng, 4066 thời vàng, hình dáng tựa Trái tim, 16 pho tượng thần, 24 dây chuyền, cùng với bình cốc, vòng đeo tai, khuy cúc, kim, lăng trụ v.v… tổng cộng có 8700 hiện vật bằng vàng. Xêliman cho rằng, đây chính là kho báu của hoàng cung Priamôx.
Đọc thêm tại : http://hientuongbian365.blogspot.com/2015/06/nguyen-nhan-no-ra-cuoc-chien-thanh-toroa.html
